W przypadku prowadzenia działalności gospodarczych, przedsiębiorca może wybrać rodzaj rozliczenia podatku. O rodzaju rozliczania decyduje zakres prowadzonej działalności.
Rodzaje rozliczania:
- Dwie pierwsze formy określa ustawa o podatku dochodowym od osób fizycznych – w ramach tej ustawy rozliczać się można na zasadach ogólnych lub wybrać podatek liniowy.
- Pozostałe dwie formy określa ustawa o zryczałtowanym podatku dochodowym, od niektórych przychodów osiąganych przez osoby fizyczne – w tym przypadku rozróżnia się ryczałt przychodów ewidencjonowanych lub karta podatkowa.
Należy jednak zaznaczyć, że nie każde przedsiębiorstwo może być rozliczane w określeniu o ustawę ryczałtową – ustawa ta dokładnie wskazuje na rodzaje prowadzonych działalności.
Statystyki
W 2015r. wykorzystując informację z Ministerstwa Finansów, ponad 1,4 mln firm rozliczyło się na zasadach ogólnych. Z możliwości rozliczenia ryczałtowego skorzystało 488,5 tys. osób, zaś podatek liniowy 399 tys. Najmniej popularnym sposobem rozliczania jest forma karty podatkowej– szacuje się że z tej formy skorzystało ok.150 tys. osób. W przypadku tego rozliczania, nie przedstawia się konkretnych liczb, gdyż podatnicy którzy korzystają z tej formy, nie mają obowiązku składania zeznania podatkowego.
Należy jednak pamiętać, że raz wybrany rodzaj podatku, przedsiębiorca powinien kontynuować w kolejnych latach prowadzenia działalności, jedynie w przypadku gdy podatnik spełnia odpowiednie kryteria, na początku roku podatkowego można zmienić rodzaj opodatkowania. Wyjątek stanowi rozliczanie się z fiskusem w formie karty podatkowej. Ci podatnicy formę podatku mogą zmienić w każdym momencie roku podatkowego.
Poniżej przedstawiamy krótki opis, z czym wiąże się każda z czterech form opodatkowania.
Zasady ogólne
Każdy kto prowadzi działalność, według skali podatkowej, może się rozliczać. Podstawą do obliczenie podatku jest dochód który stanowi różnicę między przychodem a kosztami uzyskania przychodów.
Forma tego rozliczenia z fiskusem korzystna jest w przypadku, gdy dochód nie przekracza 85 tys. zł rocznie, a także w przypadku gdy działalność nie generuje wysokich kosztów.
Jedną z zalet tej formy rozliczania jest możliwość odliczenia kwoty wolnej od podatku, a także ulg na dzieci czy też rehabilitacji, można rozliczyć się z współmałżonkiem. Ważną kwestią jest również możliwość pomniejszenia dochodu o straty z poprzednich lat oraz o inne odliczenia.
Problem pojawia się wówczas gdy dochody przekroczą kwotę 85 tys.zł. wówczas podatek wchodzi na zwiększoną stawkę 32%. Na koniec roku podatkowego – w kwietniu, podatnik zobowiązany jest złożyć PIT-36. Ważną cechą charakterystyczną dla tego rodzaju opodatkowania jest niezbędne prowadzenie księgi przychodów i rozchodów a także innych ewidencji.
Podatek liniowy
W przypadku tej formy opodatkowania odlicza się podatek stały bez względu na dochody– 19%. Ten rodzaj opodatkowania jest korzystny gdy dochód roczny przekracza 100 tys. zł. Z tej formy opodatkowania korzystać mogą osoby które prowadzą samodzielnie działalność gospodarczą, lub w spółkach – wówczas wszyscy wspólnicy muszą rozliczać się tak samo.
Charakterystyczną cechą dla tej formy opodatkowania jest stała stawka podatku. Nie ma możliwości odliczania ulg, oraz nie można rozliczyć się wspólnie z małżonkiem. Można jedynie odliczyć straty z lat ubiegłych, oraz składki na ubezpieczenie społeczne i zdrowotne, a także wpłaty na konto IKZE.
Na podstawie ksiąg podatkowych, które ma obowiązek prowadzić podatnik, ustalana jest podstawa opodatkowania. W trakcie roku nie ma obowiązku składania deklaracji, konieczne jest przedstawienie i rozliczenie osiągniętych dochodów wypełniając PIT-36L. Zyski pochodzące z innych źródeł wykazywane są w osobnym formularzu PIT-37 – Podatnik w tym przypadku może skorzystać z ulg i odliczeń.
Ryczałt
Przedsiębiorcy którzy w roku poprzedzającym rok podatkowy, osiągnęli przychody nie przekraczające 150 tys. euro, mogą skorzystać z tej formy opodatkowania.
Stawi ryczałtu uzależnione są od rodzaju prowadzonej działalności i stanowią odpowiednio: 20,17,8.5,5.5 oraz 3%. Ryczałt jest jedną z uproszczonych form opodatkowania. Podstawą naliczenia podatku jest wartość pozyskanego przychodu z firmy, niepomniejszonego o koszty jego uznania.
Karta podatkowa
Jest najprostszą formą płacenia podatku. Przedsiębiorcy zobowiązani są do prowadzenia ewidencji zatrudniania oraz karty przychodów pracowników. W tej formie opodatkowania należy kompletować rachunki i faktury stwierdzające sprzedaż towarów i usług.
Forma tego opodatkowania jest wybierana najrzadziej. Korzystając z tej formy podatnik może liczyć na jedno odliczenie – przekazywanej do ZUS składki na ubezpieczenie zdrowotne. Odliczone składki na ubezpieczone powinien przedstawić w deklaracji PIT-16A.
